Πέμπτη 5 Μαρτίου 2009

The Hag of Beare

Κι αν η ιστορία γράφτηκε από τους νικητές κι αν η λήθη σύμμαχος τους... και τι μ' αυτό. Αυτά τα ελάχιστα ψήγματα του παρελθόντος που κονιορτοποιημένα έφτασαν ως τις μέρες μας αρκούν να μιλήσουν και να καταμαρτυρήσουν τα όσα κάποτε έλαμπαν κάτω από τον ήλιο...

The Hag of Beare, ένα παγανιστικό ποίημα του 9ου μ.Χ αιώνα... Μια ηλικιωμένη γυναίκα, έχοντας γίνει καλόγρια, μετρά τις μέρες γύρω της με μετάνοιες και προσευχές... Πίσω από το γέρικο αυτό πέπλο, μια Θεότητα του ιρλανδικού παγανιστικού παρελθόντος προσπαθεί να προσαρμοστεί στη Νέα Θρησκεία για να επιβιώσει... Προσαρμογή και επιβίωση... κι ο πόνος η μοναδική παρέα πλάι στο προηγούμενο δίδυμο...



The Hag of Beare
CAILLEACH BHÉARA
he Hag of Beare am I Who once was beautiful.
Now all I know is how to die. I'll do it well...

Look at my skin Stretched tight on the bone.
Where kings have pressed their lips, The pain, the pain...

I don't hate the men Who swore the truth was in their lies.
One thing alone I hate - Women's eyes...

The young sun Gives its youth to everyone, Touching everything with gold.
In me, the cold...

The cold. Yet still a seed Burns there.

Women love only money now. But when I loved, I loved Young men...

Young men whose horses galloped On many an open plain Beating lightning from the ground.
I loved such men...

And still the sea Rears and plunges into me, Shoving, rolling through my head
Images of the drifting dead...

A soldier cries Pitifully about his plight;
A king fades Into the shivering night...

Does not every season prove That the acorn hits the ground?
Have I not known enough of lov
e To know it's lost as soon as found?
I drank my fill of wine with kings, Their eyes fixed on my hair.
Now among the stinking hags I chew the cud of prayer...

Time was the sea Brought kings as slaves to me.
Now I near the face of God And the crab crawls through my blood...

I loved the wine That thrilled me to my fingertips;
Now the spinster wind Stitches salt into my lips...


The coward sea Slouches away from me. Fear brings back the tide
that made me stretch at the side Of him who'd take me briefly for his bride...

The sea grows smaller, smaller now. Farther, farther it goes

Leaving me here where the foam dries On the deserted land,

Dry as my shrunken thighs, As the tongue that presses my lips,
As the veins that break through my hands...





ια ηλικιωμένη γυναίκα του Beare είμαι, που κάποτε ήταν όμορφη.
Τώρα, το μόνο που γνωρίζω είναι το πώς θα πεθάνω. Θα το κάνω όμορφα...

Κοιτάξτε το δέρμα μου... σφιχταγκαλιασμένο με τα κόκαλα.
Εκεί που οι βασιλιάδες ακουμπούσαν τα χείλη τους, τον Πόνο, τον Πόνο...

Δεν μισώ τους άντρες που ορκίστηκαν πως η Αλήθεια βρισκόταν μες τα ψέματά τους.
Μόνο ένα πράγμα μισώ - Τα Γυναικεία Μάτια...


Ο νεανικός Ήλιος χαρίζει τα νιάτα του σε όλους, αγγίζοντας τα πάντα με χρυσό.
Μέσα μου, το ψύχος...


Το ψύχος. Εν τούτοις, ακόμη επωάζεται κάποιος σπόρος.
Οι γυναίκες τώρα πια αγαπούν μόνο τα χρήματα. Μα όταν εγώ αγαπούσα, αγαπούσα Νέους...

Νέους που τα άλογά τους κάλπαζαν, σαν κεραυνοί που χτυπούν το έδαφος.
Τέτοιους άντρες αγάπησα...

Κι η θάλασσα εξακολουθεί να με ξεσηκώνει και να με βουτά, να κυματίζει μες το κεφάλι μου
εικόνες από τους παρασυρμένους νεκρούς...

Ένας στρατιώτης κλαίει οικτρά για το χάλι του.
Ένας βασιλιάς σβήνει μες τη νυχτιά που τρεμοπαίζει...


Μήπως κάθε εποχή δεν αποδεικνύει πως τα βελανίδια πέφτουν στο έδαφος;
Σάμπως δεν γνώρισα αρκετά την αγάπη για να πω πως
την χάνεις άπαξ και τη βρεις;

Ήπια το γιόμα του κρασιού με βασιλείς. Τα μάτια τους καρφώθηκαν στα μαλλιά μου.
Τώρα, ανάμεσα σε βρομερούς μεσήλικες, αναμασώ προσευχές...


Ο Χρόνος μου 'φερε για σκλάβους βασιλείς.
Τώρα, πλησιάζω το πρόσωπο του Θεού κι ένα παράπονο σέρνεται μες το αίμα μου...

Αγάπησα το κρασί που μ' αναστάτωνε ως τα ακροδάχτυλά μου.
Τώρα ο άνεμος της αγαμίας καρφώνει αλάτι στα χείλη μου...

Η δειλή θάλασσα αποσύρεται σκυφτή μακριά μου. Ο φόβος φέρνει την παλίρροια
που μ' έκανε ν' απλώνομαι στο πλευρό Εκείνου που θα
μ' έπαιρνε για λίγο γυναίκα του...

Η θάλασσα γίνεται μικρότερη, και μικρότερη τώρα. Μακρύτε
ρα και πιο μακριά πηγαίνει
αφήνοντάς με εδώ όπου ο αφρός ξεραίνεται στην άνυδρη γη...

Άνυδρη σαν τους ζαρωμένους μηρούς μου, σαν τη γλώσσα που πιέζει τα χείλη μου,
σαν τις φλέβες που ξεπηδούν, ίδιοι φραγμοί, στα χέρια μου...


Ευχαριστώ από καρδίας την Lola, που της ζήτησα μια απλή μετάφραση αυτού του σχεδόν άγνωστου έργου και προέκυψε ποίημα... Απίστευτη δύναμη και απόλυτα διαλεγμένες εκφράσεις και λέξεις...


6 σχόλια:

Naxion είπε...

Αλληγορικά στοιχεία πάμπολλα σε τέτοιου είδους ξεφτισμένα έργα και ειδικά αυτής της εποχής...

Μελαγχολική όσο δεν παίρνει άλλο η αίσθηση του γκρεμίσματος, του χαμού του κόσμου της, όποιος κι αν ήταν αυτός. Άλλωστε τα στοιχεία που έμειναν ελάχιστα έως ανύπαρκτα. Πριν το Χριστιανισμό φρόντισαν νωρίτερα οι Ρωμαίοι να καταστρέψουν οτιδήποτε "βάρβαρο" κατ' αυτούς...

Χαμένες εποχές, χαμένοι κόσμοι. Γεμάτη βία η ανθρώπινη ιστορία, με ψέμματα γραμμένη εντέλει...

Πόσο βάρβαρος είναι ένας λαός ή μια θρησκεία που σέβεται τη Φύση και η απόλυτη ισότητα αρσενικού θηλυκού αποτελεί και το επιστέγασμά της? Μου λείπει το μυαλό για ν' απαντήσω. Απάντησαν άλλοι πριν από μας για μας. Όσοι το "πας μη Έλλην βάρβαρος" που απλά εστίαζε στη διαφορετικότητα της γλώσσας μεταξύ Ελλήνων κι άλλων λαών, το μετέφρασαν κατά το δοκούν δίνοντάς του στοιχεία πολιτικά και πολιτισμικά...

Κοιτάμε την κοινωνία, τους πολιτικούς και θρησκευτικούς "ηγέτες" και ψάχνουμε να βρούμε τι φταίει για την κατάντια, για την βρωμιά και τη δυσωδία που μας έχει τυλίξει...

Έλλειψη παιδείας? Τσου!

...έλλειψη λογικής σκέψης κι απλά απουσία λογικής. Τι να σου κάνει μετά κι η παιδεία όταν οι έννοιες πάνω στις οποίες θα στηριχτεί και θα αναδείξει είναι αποκομμένες προ πολλού από τις ρίζες τους...

Τέσπα, θα χαθούμε σ' άλλες ατραπούς... ήδη χαθήκαμε και κόπηκε κι ο μίτος...

Ifida είπε...

Μπράβο ρε παιδιά

Naxion είπε...

Καλά ασυζητητί ο Ιούλιος ήταν μεγάλη ράτσα, όπως και μεγάλες οι επιδιώξεις του. Κάθε εμπόδιο εξαλείφονταν με την ίδια ευκολία που τα τρωκτικά του κράτους αδειάζουν σήμερα τα ταμεία και τις τσέπες μας... Αλλά μην πάμε μακριά. Κι ο δικός μας ο Πλάτωνας βοήθησε στο να στοιχειοθετηθεί η άποψη περί του βάρβαρου των Κελτών... Τους κατατάσσει στους πολεμοχαρείς βαρβάρους οι οποίοι συνήθιζαν να μεθούν (το μεθύσι εφεξής μόνιμο χαρακτηριστικό περιγραφής των Κελτών) ευέξαπτοι και φοβερά επιθετικοί...

Αλλά κάποιοι άλλοι είχαν άλλη άποψη... Ο Ελλάνικος ο Λέσβιος (ιστορικός του 5ου π.Χ αιώνα) γράφει ότι ήταν δίκαιοι, ηθικά ακέραιοι, είχαν τα ίδια έθιμα με τους Έλληνες και διατηρούσαν μ' αυτούς φιλικές σχέσεις. Το θάρρος τους και την τιμή τους εγκωμίασε κι ο Στράβων, ενώ ο "θνήσκων Γαλάτης" έγινε προσφιλές θέμα της ελληνικής γλυπτικής (κυκλοφορούν κάτι ρωμαϊκά αντίγραφα)...

Οι Ρωμαίοι αντέγραψαν όπλα, πανοπλίες και την μάχη με τα άρματα... Όσο κι αν οι χολυγουντιανές παραγωγές το παρουσιάζουν ως ρωμαϊκό τρόπο του μάχεσθαι. Τα δίτροχα άρματα, τα carpentum των Κελτών επέζησαν ως carpenter αγγλιστί... από εκεί προέκυψαν τα carruca, carrus, car εντέλει. Κάρο, καρότσα ελληνιστί...

Οι Ρωμαίοι μπορεί να έμειναν γνωστοί για το περιβόητο ρωμαϊκό δίκαιο, αλλά μόνο δίκαιοι δεν ήταν τελικά. Απλοί παραχαράκτες της ιστορίας ήταν. Μιας ιστορίας που ακόμη και σήμερα μέσα από ρωμαϊκή οπτική γωνία διδάσκεται, δυστυχώς...

Αλλιώς πώς να χαρακτηρίσεις την εμμονή των Ρωμαίων να εξαφανίσουν έθνη και λαούς κατηγορώντας τους ότι τελούν ανθρωποθυσίες (αθάνατη κοινή γνώμη, αιωνίως από τη μύτη συρόμενη, ρωμαϊκή κοινή γνώμη στην προκειμένη)όταν στις ρωμαϊκές αρένες οι σκλάβοι σφαγιάζονταν σε απάνθρωπα παίγνια κατά χιλιάδες για χάριν του άρτου και του θεάματος, προς τέρψιν των θεατών...

Ποια ιστορία λοιπόν?

Τι κάνει σήμερα η Αμερική με τους νυν βαρβάρους? Τους ... εκδημοκρατίζει κι αυτούς και τα πετρέλαιά τους με την απειλή του περιβόητους πυρηνικού οπλοστασίου που διαθέτουν οι τελευταίοι, λέει και πού είναι φοβερό και τρομερό - άσχετα που ουδείς το είδε - και που τελικά μοιάζει λες και ξεπήδησε από το γνωστό "εδώ παπάς εκεί παπάς, πούν' ο παπάς"... Τρέχα γύρευε πυρηνικό οπλοστάσιο που απειλεί την Αμερική στην άλλη άκρη του κόσμου... Κι αυτά τα πυρηνικά τι πράγμα ρε συ... Εντελώς τυχαία ακολουθούν τον δρόμο του πετρελαίου...

Άλλαξε σε τίποτα αυτός ο κόσμος?

... ναι, άλλαξε. Το ασήμι και ο χρυσός που κυνηγούσε η Ρώμη, μετατράπηκαν σε πετρέλαιο και λοιπές πλουτοπαραγωγικές πηγές που "εκδημοκρατίζουν" οι προκομμένοι εξ Εσπερίας...

LoLa είπε...

Ε κι αν προλάβεις, ας μετανοήσεις... για να έχεις χρόνο να απολαύσεις τις αναμνήσεις με την ησυχία σου!

Νομίζω πως είναι αναπόφευκτη η μοναχικότητα στο τέλος μιας πολυτάραχης ζωής που μέτρησε για εκατό.

Σε ευχαριστώ πολύ Naxion για το ποίημα! αν και ξεκίνησε κάπως άγαρμπα η μετάφραση νομίζω πως όσο ανέβαινε η στάθμη των στίχων με συνέπαιρνε...

Τα φιλιά μου!

Naxion είπε...

Νομίζω πως είναι αναπόφευκτη η μοναχικότητα στο τέλος μιας πολυτάραχης ζωής που μέτρησε για εκατό

Μοναχικότητα, μοναξιά όλους μας περιμένει. Η ζωή δεν είναι ευθεία γραμμή κι οι χαρές, οι ευτυχισμένες στιγμές, σαν τα ανοιξιάτικα λουλούδια. Όμορφα μπουμπούκια και άνθη που μόλις άνοιξαν τα θαυμάζεις, τα μυρίζεις, τα χαϊδεύεις, τα ερωτεύεσαι...

Η τύχη του άνθους που ξέφτισαν τα πέταλα του, κοινή σ' όλα τα άνθη που κάποτε υπήρξαν μπουμπούκια και οι δροσοσταλίδες έλαμπαν σαν διαμάντια πάνω τους...

Κατάρα, η αιώνια προσπάθεια του ανθρώπου να κρατήσει τη νεότητα πάση θυσία. Κι ό,τι αντικρίζεις στο είδωλο, με τις γραμμές του χρόνου να έχουν αφήσει βαθιά το στίγμα τους και τη σφραγίδα τους ανελέητα, σε γεμίζει λύπη...

Δυστυχώς η ψυχή, το πνεύμα, δε γεράζουν μαζί με το σώμα. ίσως θα έπρεπε, ίσως θα ήταν μια λύση...

Κι η νοσταλγία, η λύπη, η αναπόληση των περασμένων μεγαλείων, η φωτιά της νεότητας που κάποτε κατάκαιγε τα πάντα μέσα σου και που σε τέφρα μετατράπηκε μέσα σ' ένα αδύναμο γέρικο σώμα, είναι απλά το σαράκι που βασανίζει την ψυχή, που θέλει, έχει ανάγκη, ποθεί, αλλά ο ξενιστής της δεν μπορεί πλέον να ακολουθήσει τις επιταγές της...

Ποιος θεός θα άντεχε την ανθρώπινη φθορά?

Ουδείς...

Εκεί έγκειται και το ανθρώπινο μεγαλείο... Το να γνωρίζεις το τι σε περιμένει κι όμως να ζεις, να δημιουργείς, να εκφράζεσαι. Όσο τέλος πάντων διαρκέσει η κατάσταση αυτή...

LoLa είπε...

Να μετανοήσεις γιατί βρε Λόλα μου; Που χάρηκες τις ομορφιές της ζωής;

Όχι βρε Μελέαγρε, εννοείται πως αστειεύομαι. Θυμήθηκα κάτι στίχους από ένα τραγούδι της Αρλέτας, το Μπάρ το Ναυάγιο, κι αυτούς μετέφερα. :)