Δευτέρα 25 Μαΐου 2009

Είπατε τω βασιλεί... II

Σ' έναν στηλιτευτικό λόγο του Γρηγορίου του Ναζιανζηνού κατά του ...ειδωλολάτρη κι ...αποστάτη Ιουλιανού, διαβάζουμε:

"Ουκ έτι φθέγγεται δρυς, ουκ έτι λέβης μαντέυεται, ουκ ετι Πυθία πληρούται ουκ οιδ' ων τινών πλην μύθων και ληρημάτων. Πάλιν η Κασταλία σεσίγηται και σιγά και ύδωρ εστίν ου μαντευόμενον αλλά γελωμένον, πάλιν ανδριάς άφωνος ο Απόλλων, πάλιν η δάφνη φυτόν εστι μύθον θρηνούμενον Κασταλίη τε, δάφνη τε, δρυός μαντεύματα κείσθω".

...έχει σωπάσει λοιπόν κι εδώ η Κασταλία και το νερό της έχει χάσει τη λαλιά του...

Συνεχίζει Κλήμης Αλεξανδρεύς, ο σημαντικότερος μετά του Ωριγένη απολογητής...

"...σεσίγηται γουν και Κασταλίας πηγή και τα άλλα ομοίως τέθνηκε νάματα μαντικά και δη του τύφου καινά διήγησαι ημίν και τοις άλλοις μαντικής, μάλλον "μανικής" τα άχρηστα χρηστήρια, τον Κλάριον, τον Πύθιον, τον Διδυμέα, τον Αμφιάρεω, τον Απόλλω"... Κλήμην Αλεξανδρεύς, Προτρεπτικός ΙΙ.

Ρωτήθηκε λοιπόν ο Απόλλωνας, μας λέει η συνέχεια του παραπάνω, από ιερέα του Ναού του και απάντησε:

"Μη ώφελες πύματον με και ύστατον εξευρέσθαι, δήμορ εμών προπόλων, περί Θεσπέσοιο θεοίο, και πνοής τοις πάσιν πέριξ βοτρυδόν έχουσης, τείρεα, φως, ποταμούς και Τάρταρον, ηέρα και ύδωρ και πυρ, ήμε και ουκ εθέλοντα δόμων των ώδε διώκειν. Η εμή τριπόδων έτι λείπετο ηριγένεια, αι με τρίποδες στεναχήσατε, οίχετ' Απόλλων, οίχετ' επεί βροτός με βιάζεται ουράνιος. Κι ο παθών θεός εστιν και ου θεότης πάθεν αυτή"

(ω ταλαίπωρε από τους υπηρέτες μου μακάρι να μη με είχες ερωτήσει το τελευταίο, για τον θαυμάσιο θεό και για την αναπνοή, η οποία έχει συμμαζέψει ολόγυρά της όλα τα άστρα, τους ποταμούς, το φως, τον Άδη, τον αέρα, το νερό, τη φωτιά, η οποία και μετά βίας διώχνει από εδώ το σπίτι μου, ακόμα έλειψε απ' τους τρίποδές μου ο αυγερινός, αλίμονο! Τρίποδες θρηνήσατε κι εσείς, επήγ' ο Απόλλωνας στο χαμό, επειδή άνθρωπος ουράνιος και εκείνος που έπαθε ήταν θεός, η θεότητα δε αυτή δεν έπαθε).

Τα άνωθεν αποτελούν ένα ακόμα πιο περίεργο κείμενο, απ' όσα αναφέρθηκαν... Σε αναζήτηση δεν ξέρω πόσης ώρας, σε ψηφιακό ξεφύλλισμα γερμανικής έκδοσης εντέλει, βρήκα ότι αποδίδεται στον Ιωάννη τον Δαμασκηνό (Die Schriften des Johannes von Damaskos. 5, Opera homiletica et hagiographica) αλλά προσωπικά το ψάχνω ακόμα...

Χρησμός του Απόλλωνος δοθείς εν Δελφοίς περί του Χριστού και του Πάθους αυτού:

"Εις με βιάζεται ουράνιος φως. Και ο παθών θεός εστίν. Και ου θεότης πάθεν αυτή. άμφω γαρ βροτός όμως και άμβροτος. Αυτός Θεός ήδη και ανήρ. Πάντα φέρων παρά πατρός, έχων τε της μητρός άπαντα. Πατρός μεν έχων ζώον. άλκη μητρός δε, χθινητοί σταυρόν. Τάφον. ύβριν. ανιήτου. και από βλεφάρων ποτέ χευάτο δάκρυα θερμά. πέντε δε χιλιάδας εκ πέντε πυρρών κορέσαι. Το γαρ θέλεν, άβροτος έλκει. Χριστός εμός θεός εστίν. Εν ξύλω τανυσθείς. Ως θάνεν εκ ταφής, εις πόλον έλκων".

(Ένας ουράνιος με πιέζει, το φως και αυτός είναι ο παθών Θεός, και δεν υπέφερε η θεότητά του, διότι είναι συγχρόνως και τα δυο, θνητός και μη θνητός, ο ίδιος Θεός και άνθρωπος, φέρει τα πάντα από τον Πατέρα κι έχει τα πάντα από τη μητέρα. Την ζωή όμως από τον Πατέρα, έχοντας σωματική δύναμη από μητέρα θνητή, (θα υποστεί) τον σταυρό, την ταφή, την ύβρη. Από τα βλέφαρά του θα κυλήσουν δάκρυα θερμά. Πέντε χιλιάδες άνδρες θα χορτάσει από πέντε άρτους, διότι ήθελε να εξουσιάσει ως Θεός. Ο Χριστός είναι ο δικός μου Θεός (λέει ο Απόλλωνας), ο οποίος σταυρώθηκε σε ξύλο, αυτός που εξέπνευσε και από τον τάφο έλκει πολλούς εις τον ουρανό. (Μονή Σινά, κώδιξ 327, 15ος αιώνας, φ 235β))...

Έπεται συνέχεια...